Wat is randapparatuur?

Randapparatuur is een verzamelnaam voor onderdelen die met invoeren, uitvoer en opslag van gegevens hebben te maken. Randapparatuur zijn losse apparaten maar ook onderdeel van een systeemkast.

Invoer randapparatuur

Toetsenbord

Er zijn twee verschillende toetsenborden: QWERTY en AZERTY. Het verschil tussen deze twee toetsenborden is het verschil van letterindeling. In Nederland gebruiken we vooral QWERTY. Toetsenborden worden steeds meer gebruikt ze worden steeds meer gevormd in een natuurlijke houding. Verschillende onderdelen toetsenbord:

• Alfanumeriek deel: letters, cijfers, leestekens en bijzondere tekens
• Numeriek deel: cijfers en tekens om berekeningen uit te voeren
• Functietoetsen gedeelte: toetsen die in een bepaald programma dingen kunnen uitvoeren
• Cursorbesturingstoetsen: Pijltoetsen, Pageup, Page Down, End en Home. Deze worden gebruikt om een pagina door te lopen.
• Multimediaknoppen: muziekspeler of een webbrowser mee kan worden geopend.

Muis

De meeste muizen beschikken over twee knoppen. De linkse muis word het meeste gebruik en rechts wordt vooral voor opties gebruikt. Een muis heeft ook vaak een scroll wieltje, hiermee kun je door een pagina scrollen. Trackball is een muis die als ware op de kop ligt. Door het balletje krijg je hetzelfde effect als een gewone muis. Joystick word veel gebruikt voor spelletjes. Je kunt ermee sturen etc. Een joystick bevat een paar knopjes waarmee je kunt schieten. Verschillende soorten muizen:

• Mechanische muis: Met een kabel aan de systeemkast verbonden. Er zit een balletje in die over het bureau rolt. Als deze het niet meer goed werkt, moet ie worden schoongemaakt.
• Optische muis: Minder gevoelig voor stof, geen beweegbare delen. Hij meet met een Led lamp. Ze bestaan zonder en met draad.
• Penmuis: Een muis in een vorm van een pen waarmee je schrijf op een muistablet.

Touchscreen, Webcam en Scanner

Een touchscreen is een scherm waarmee je met je vinger een muisklik kunt maken. Dit wordt vooral gebruikt bij warenhuizen. De webcam wordt gebruikt om live-beelden over te brengen.Een scanner is een apparaat waarmee je documenten kunt inlezen op een computer. Er zijn twee soorten scanners:

• Flatbedscanners: Een pagina kun je platleggen op een plaat en die verstuurd de gegevens door naar de computer. De software is niet helemaal foutloos.
• Handscanners: Deze worden gebruikt om streepjescodes af te lezen. Een ander vorm hiervan is de leespen.

Digitale camera

Bij deze soort camara’s worden de foto’s gelezen en op een sd kaartje gezet. Deze foto’s kunnen uitgeprint worden door een bepaalde software. De foto’s worden omgezet in bestandsvormen zoals png, jpg, gif en tif. Jpg is het slechts en tif het best. De kwaliteit van de foto’s wordt uigemaakt door het aantal megapixels en kwaliteit van de lens. Verder is het ook belangrijk of het optische-zoom mogelijkheid heeft.

Microfoon, Sensoren en Plastic Card

Je kunt wat zeggen en dan gaat dit via Skype bijv. over na een andere computer, zo kun je goedkoper bellen. Verder kun je ook dingen inspreken en dan wordt dit herkend door een bepaalde softwaren, dit hebben ze nog niet uitgevonden. Sensor is een elektronisch zintuig, door middel van een computer neemt een sensor wat waar in de omgeving. Voorbeelden van sensoren zijn infrarood, beweging en temperatuur sensoren. Een plastic card zit een magnetische leesbaar deel. Hierin worden gegevens in opgeslagen. Deze worden afgelezen door een terminal: een transactie op een centrale computer.

Uitvoer randapparatuur

Beeldscherm

Er zijn verschillende soorten beeldschermen, deze worden bepaald door de resolutie, afmeting en weergave techniek zoals LFT, LCD en CRT. Resolutie: Een beeld is ingedeeld in puntjes, een puntje is een pixel. Het aantal pixels geeft de resolutie aan. 1024 x 768 of 1024 x 1280 zijn de meest gangbare resoluties. De afmeting van een beeldscherm wordt schuin genomen in inch. De meeste nieuwe beeldschermen worden geleverd in TFT. Dit zijn platte beeldschermen. Die werden hiervoor geleverd in LCD en daarvoor waren de grote beeldschermen CRT.

LCD (Liquid Crystal Display)
Deze schermen worden vooral bij notebook en PDA’s gebruikt. Deze techniek wordt gebaseerd op vloeibare kristallen. gebaseerd op het effect dat de kristallen de polarisatierichting van licht kunnen omdraaien als er een elektrische spanning op wordt gezet. Het voordeel is dat ze weinig stroom gebruiken en het nadeel is leesbaarheid afhankelijk is van de licht inval.

TFT (Thin Film Transistor)
Een verbeterde versie van LCD, hierop kun je alles lezen van elke licht inval. De techniek achter de TFT is als volgt. Een kleuren pixel bestaat uit drie kleuren rood, blauw en groen. In elke pixel zitten 3 transitore, deze reageren heel snel op spanning. Alle transitore gevonden zich op dunne film. Op een scherm heb je 307200 pixels, hierdoor maakt een scherm erg duur. Iedere pixel reageert zijn eigen licht. Bij een TFT scherm ligt de resolutie vast 1024 x 768 bij 15 inch. Voor gamers is het de responstijd(de tijd om de kleur van de pixel te laten veranderen) belangrijk, hierdoor is het moeilijk om een perfect scherm te vinden. Het nadeel van dit scherm is dat er vaak dode pixels zijn, witte punten.

CRT (Cathode Ray Tube)
De werking is vergelijkbaar met televisies, in het monitor zit een glazen beeldbuis, de binnenlaag is bedekt met een laagje fosfor. Als een puntje door elektronen wordt geraakt wordt het lichter en gelijk weer donker. Het beeld moet dus steeds opnieuw worden getekend. Als die snel gebeurd zie je er niets van anders blijft het beeld steeds flikkeren.

Printer

Er zijn een aantal verschillende printers: matrixprinter, inkjetprinters en laserprinter. In een matrixprinter zitten kleine pinnetjes, deze drukken op een inktlint, waardoor op het papier een puntje ontstaat. De kwaliteit ligt eraan hoeveel pinnetjes er zijn. Sommige matrixprinters kunnen alleen werken met kettingpapier. Worden gebruikt op plekken waar de printer niet vaak wordt gebruikt. Ze zijn snel en bieden een betere kwaliteit. Er zit een inktpatroon in de printer, hiermee worden er puntjes op het papier gespoten. Hiervan zijn er twee verschillende technieken

• Piezo-inkjet: Achter ieder kanaal zit een inkjet, door elektrische puls worden er puntjes gespoten op het papier
• Thermische inkjet: Bevat een verwarmingselement als er een schokje is ontstaat er een dampbelletje en komt er een druppel op het papier

Laserprinter levert een hoge kwaliteit en is zeer snel. De laserprinter bouw een hele pagina in het geheugen en drukt die pas dan af. Ze werken niet met inkt maar met toners. Door statische elektriciteit zorgt de printer dat de toner op het juiste plaats op het papier wordt geplaatst.

Overige uitvoerapparatuur

Plotters kunnen figuren veel preciezer een afbeelding op het papier krijgen dan printers. Speakers zijn ingebouwd in computers waarmee ze geluid kunnen produceren. Brailleregel is een apparaat voor blinden, hierin zit een strip met braillecellen hierin zitten puntjes. Een screenreader stuurt deze cellen aan, waardoor een regel wordt weergegeven als braille. Met een beamer kun je dingen afbeelden op een scherm vanuit een computer.