Wie bedacht de eerste .nl domeinnaam

Het is tegenwoordig heel gewoon, een e-mail adres dat eindigt met “.nl”. Toch moet iemand de eerste zijn geweest die dit heeft bedacht. Dit was de Nederlander Piet Beertema en dat was in 1986. Een domeinnaam is een naam in het DNS (Domain Name System) oftewel het naamgevingssysteem van het internet. Hiermee kunnen onder ander webservers en mailservices worden geïdentificeerd. Kortweg gezegd het DNS is een soort van telefoongids van het internet.

Piet Beertema

Op 22 oktober 1943 werd in Amsterdam Piet Beertema geboren. Beertema staat bekend als Nederlands internet pionier. Beertema zijn eerste baan was bij het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium in 1965. Hier werd hij voor het eerst geconfronteerd met een Elliott 803-B computer. Een jaar later werkte hij bij het Centrum voor Wiskunde en Informatica. Hier bleef Beertema tot hij op 16 september 2004 met de VUT ging.

In 1986, op 25 april, was het Beertema die “.nl” als eerste landencode registreerde. Tot 1996 was het Beertema die de “.nl” domeinnamen registreerde. Samen met Ted Lindgreen en Boudewijn Neederkoorn hebben zij de SIDN (Stichting Internet Domeinregistratie Nederland) in 1996 opgericht. Deze stichting ging vanaf dat moment het “.nl” domein beheren.

Op de magische datum 17 november 1998 om 14:28 uur Nederlandse tijd, verbond hij Nederland als tweede land met NSF. Dit net was de voorloper van het huidige internet. Het eerste land was uiteraard de Verenigde Staten.

Op 19 juni 1999 werd hij onderscheiden. Hij werd geridderd in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hiermee schreef hij ook geschiedenis, het was namelijk de eerste keer dat deze Orde werd uitgereikt aan een internet pionier.

Na zijn pensionering werd Beertema conservator van het Stoomgemaal Halfweg. Dit gemaal is één van de twee overgebleven stoomgemalen die nog in werking zijn van West- en Midden Nederland.

Het ontstaan van .nl

Voordat Beertema het “.nl” introduceerde ging het internet en e-mail verkeer nog over een telefoonlijn. Het was toen mogelijk om met de modems uit die tijd (1988) 30 tekens per seconde te versturen en een verbinding met de Verenigde Staten kostte toen fl 4,50 (ca. € 2,-) per minuut. Beertema was in The States, oriënteerde zich daar en kwam met het Amerikaanse idee van domeinnamen systeem terug.

Het Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI) schreef op 25 april 1986 geschiedenis. Het was namelijk de eerste niet Amerikaanse instantie ter wereld die een “.nl” domeinnaam kreeg overgedragen. Twee jaar later, op 17 november 1988, kreeg Beertema een e-mail van het CWI (na te lezen op de website van het CWI). In deze mail wordt melding gemaakt dat het CWI officieel toestemming kreeg tot het NSFnet. Het CWI was de eerste niet Amerikaanse instelling. Het academisch computernetwerk ontwikkelde zich tot het hedendaagse internet. Onder het internet vallen onder andere het www (world wide web), webdiensten, video en e-mail. Dat het Beertema lukte om toegang te krijgen tot het NSFnet kwam onder andere door zijn goede contacten met de Amerikaanse internetpionier Rick Adams in, de toentertijd nog, kleine netwerkwereld.

Na het toelaten (lees aansluiting) van het CWI, volgden al snel andere academische- en onderzoeksinstellingen. Het CWI werd een belangrijk netwerkknooppunt tussen de Verenigde Staten en Europa. Voordat in 1993 de particuliere internetgebruiker toegang kregen, werden eerst de commerciële bedrijven toegelaten.

Tot op heden gaat nog steeds een deel van het internetverkeer van Europa via het Science Park in Amsterdam. Hier is het CWI gevestigd. Het verkeer gaat via de AMS IX, oftewel de Amsterdam Internet Exchange.

Toekenning van een domeinnaam

Tot aan 1996 was het vrij eenvoudig om een registratie van een domeinnaam geregeld te krijgen.

1. Er moest een inschrijving van de Kamer van Koophandel overlegd worden.
2. Er moest een overeenstemming zijn tussen de domeinnaam en de handels- of bedrijfsnaam
3. Er moest een e-mail adres overlegd worden, waarop de aanvrager bereikbaar was

In 1995 kreeg hij het te druk met de aanvragen van domeinnamen, welke hij registreerde maar ook als een soort scheidsrechter over het aanbod waakte. Hij kreeg toen ongeveer 700 aanvragen per maand. Beertema gaf aan hiermee te willen stoppen en samen met het .nl net en SURFnet (zie de eerder twee genoemde heren) heeft hij toen de SIDN opgericht. Tegenwoordig zit er in de portefeuille van deze stichting meer dan 4.000.000 domeinnamen (is ca. 1 registratie op iedere vijf Nederlandse ingezetenen).

SIDN anno 2011

Toen het SIDN in 1996 de registratie van de domeinnamen overnam waren er 514.230 namen geregistreerd. Dat is in 2010 uitgegroeid tot 4.192.454 stuks. Uit het jaarverslag van 2010 blijkt dat er dagelijks ongeveer 1.500 domeinnamen werden geregistreerd. En nog steeds groeit het aantal aanvragen voor een domeinnaam.

In 2011 bestond het “.nl” domein 25 jaar. SIDN heeft ter ere van dit jubileum een speciale website geopend: http://de25jaarvan.nl.

Over nl.:

• De .nl domeinnaam die het CWI 25 jaar geleden aanvroeg, is nog steeds actief
• Tot augustus 2011 ligt het aantal geregistreerde .nl domeinnamen op 5.515.389
• Van dit aantal geregistreerde domeinnamen zijn er tot op heden nog 4.200.000 actief
• In 1994 was de eerste verspreiding van reclame via e-mail
• .nl staat op plaats nummer 3 van de grootste landendomein ter wereld.
• Er zijn 1.296 geregistreerde 2 tekens lange .nl domeinnamen
• Joop van Zijl, nieuwslezer bij de NOS, verklaarde in 1996 het internet tot een blijvertje.
• Iedere 5 jaar zal de gemiddelde lengte van een domeinnaam met 1 positie toenemen
• 63 tekens, zoveel tekens heeft de langste .nl domeinnamen