Wikipedia, de heilige koe!

Vraag een willekeurige voortgezet-onderwijs-leerling waar hij de informatie van zijn spreekbeurt over Willem van Oranje vandaan haalt en hij zegt waarschijnlijk: ‘Gewoon, van Wikipedia, hoezo?’ Maar er zijn veel redenen waarom dit niet zo gewoon is, een dergelijk spreekbeurtje laat waarschijnlijk wel wat te wensen over! Er zitten echter niet allemaal negatieve kanten aan Wikipedia...

Foutieve voorbeelden

De filosoof Jean François Moufot is wee keer gestorven (1842 en 2008). Een artikel over de verzonnen Fransman heeft bijna vier jaar op Wikipedia gestaan. Zelfs in de Duitse, Franse en Engelse versie! Al was dit overigens een gepubliceerd artikel met als doel de onbetrouwbaarheid van Wikipedia aan te duiden. Zo zou onder andere een politieke medewerker van Kennedy een aanslag hebben gepleegd op zijn president. Beschrijvingen van Bill Gates en Jane Fonda waren onleesbare onzin, volgens de directeur van Wikipedia himself! In 2005 wordt journalist John Seigenthaler vals beschuldigd van participatie bij de aanslagen op John en Robert Kennedy. Het artikel staat meer dan 130 dagen online, vervolgens verschijnt er een nepartikel waarin staat dat de vrouw van de journalist Jimmy Wales (Wikipedia-oprichter) iets heeft aangedaan. In 2007 deed een 24-jarige student zich voor als hoogleraar in theologie. Hij verwierf zoveel status dat hij onenigheid tussen vrijwilligers mag schikken. Zijn ware identiteit werd echter onthuld door een Amerikaanse krant.

Afwijzingen

Encyclopedieënboeken gelden als maatstaf bij Wikipedia, ander bronnen kunnen hiertegen worden afgezet, helaas zijn de encyclopedieënboeken niet altijd betrouwbaar, of beter gezegd: altijd niet.

Wikipedia kan met hoge snelheid worden bijgewerkt, zodat foutieve of onvolledige gegevens verspreid worden. De informatie in Wikipedia is verwarrend en slecht opgebouwd. De fouten en foutjes in Wikipedia zijn niet sporadisch, veel artikelen bevinden zich in slechte staan. Veel artikelen bevatten foutieve en/of gekleurde informatie. Wikipedia is vatbaar voor welbewuste fouten, immers iedereen mag een tekst toevoegen. Nog niet lang geleden mocht iedereen zelfs anoniem artikelen aanpassen.

Wikipedia was in 2004, toen het artikel over de Franse filosoof geplaatst was, nog niet zo populair, daardoor zou het kunnen zijn dat het vervalste artikel pas na vier jaar ontdekt werd. Eigenlijk heeft Wikipedia een goede eindredactie nodig.

Goede kanten

Wikipedia heeft niet alleen negatieve kanten. Terwijl je iets opzoekt in Wikipedia kom je soms interessante onderwerpen tegen die je ertoe brengen om eens iets meer te lezen over een desbetreffend onderwerp. Als de inhoud van een tekst niet klopt, kun je het zo zelf aanpassen (aldus de directeur van Wikipedia die natuurlijk ook zijn weerwoordje heeft) Zoals het voorbeeld van de Franse filosoof zijn er tal van foutieve gegevens op Wikipedia, het goede aan de encyclopedie is echter dat vrijwilligers zelf de fouten ontdekken en dat ook aan het licht brengen. Na overleg wordt een desbetreffend artikel verwijderd. Dit is de kracht van Wikipedia. Het is dus mogelijk om met een grote groep, als Wikipedianen, een waardevolle encyclopedie samen te stellen met een kleinst mogelijk aantal fouten. Fouten worden immers altijd wel door iemand ontdekt.

Fouten worden snel verwijderd. Een redactie die dit testte voegde tien fouten aan artikelen toe. Negen fouten werden binnen een uur hersteld. Bij een andere test werden twee fouten binnen twee minuten verbeterd en twee andere fouten bleven onzichtbaar.

Verbeteringen

Wikipedia ziet dit alles zelf ook wel en doet haar best dit alles te verbeteren. Vanaf nu mogen artikelen alleen bewerkt worden door geregistreerde gebruikers. Misschien worden artikelen van een bepaald niveau afgesloten, zodat ze niet meer aan te passen zijn

Omdat de internetencyclopedie als onbetrouwbare bron gezien wordt moeten deelnemers daar via een beoordelingssysteem verandering in brengen. Onderzoekers hebben een programma ontwikkeld waarmee de betrouwbaarheid van artikelen van Wikipedia wat sneller kan worden aangetoond. Het programma, WikiTrust genaamd, kijkt naar de betrouwbaarheid van de auteurs die op Wikipedia artikelen plaatsen en voorziet artikelen ook van een kleurcode. Lichtoranje laat zien dat een betreffend artikel zeer betrouwbaar is, donderoranje toont onbetrouwbaarheid. Die betrouwbaarheid wordt gecontroleerd aan de hand van de reacties van andere auteurs. Als bepaalde artikelen van een auteur steeds weer snel wordt gewijzigd of verwijderd, heeft dat negatieve invloed op zijn bekendheid. Als de artikelen en wijzigingen blijven staan groeit de betrouwbaarheid van een dergelijke Wikipediaanse auteur.

Door WikiTrust valt de inhoud van Wikipedia gemakkelijker te controleren. De kleurcoderingen zijn tevens handig om de betrouwbaarheid van een artikel te bepalen, al zal dat ook niet altijd op volkomen waarheid rusten. Nepartikelen kunnen vrijwel niet helemaal voorkomen worden.