VKontakte: een alternatief voor Facebook?

De Russische site VKontakte is een sociale netwerksite dat een alternatief kan bieden voor de sociale netwerksite Facebook. Hoewel de site vooral populair is in het oosten van Europa is deze sociale netwerksite anno 2021 aan een (beperkte) opmars bezig in de Benelux. Dit omwille van haar minder strenge censuurregels in vergelijking tot Facebook en het feit dat VKontakte bepaalde mogelijkheden met betrekking tot muziek aanbiedt die Facebook niet heeft.

VKontakte

VKontakte (uitgesproken als Contacte) is een Russische sociale netwerksite die is opgericht door de broers Pavel en Nikolai Durov in 2006. Het is een netwerksite die zich focust op het grote publiek. In die zin kan ze vergeleken worden met Facebook. Zo kan je, net als op Facebook, statusupdates posten, berichten 'leuk vinden' of op deze berichten reageren. Echter, door enkele belangrijke eigenschappen verschilt deze site enigszins van haar Amerikaanse zusje.

Publiek

VKontakte (vaak afgekort als VK) is vooral populair in Rusland en bepaalde voormalige Sovjet staten met veel Russischtalige inwoners. Russen of mensen met Russische achtergrond in België en Nederland vormen -anno 2021- in onze contreien de grootste groep van gebruikers. Ondanks het kleine aantal Nederlandstaligen op de site, is deze site ook beschikbaar in het Nederlands. Bepaalde functionaliteiten zijn echter beperkt tot de Russische gebruikers. Zo kunnen Russische gebruikers persoonlijke pagina's creëren met een communistische of tsaristische opmaak.

VKontakte wordt steeds meer gebruikt door mensen die de strengere censuurregels van Facebook proberen te omzeilen. In 2017 zagen we dan ook dat de eerste kleine groepen Belgen en Nederlanders zich om deze reden begonnen te verzamelen in VKontakte-groepen, die net als Facebookgroepen mensen met éénzelfde interesse of overtuiging pogen te verbinden. Ten tijde van de coronacrisis en de toenemende censuur op andere sociale media groeide de interesse voor alternatieve sociale media zoals VKontakte en Telegram.

Muziek en beeldmateriaal

Op VKontakte is het mogelijk muziek te verspreiden en op te slaan op je persoonlijk profiel. Bezoekers kunnen ook kijken welke muziek je aan het luisteren bent. Tevens kan je naast de posts op je persoonlijke VKontakte-muur, ook afbeeldingen en video's opslaan op je muur. Deze opgeslagen bestanden kan je beschikbaar of onbeschikbaar maken voor bezoekers van je profiel.

Qua beeldmateriaal en muziekmateriaal is er veel meer mogelijk dan op Facebook. Slechts een beperkt aantal afbeeldingen, uitspraken of muziekmateriaal worden gecensureerd door VKontakte. We kunnen stellen dat ronduit illegaal materiaal geweerd wordt, terwijl het materiaal dat men op Facebook als ongewenst of ongepast beschouwd vaker toegelaten zal worden op VKontakte. Voorbeelden van wat men wel kan terugvinden op VKontakte en vaak niet op Facebook zijn explicieter beeldmateriaal of politiek controversiële uitspraken/afbeeldingen. Het is echter een beperkt aantal gebruikers dat dergelijk materiaal post. Voor het overige is VKontakte zeer sterk gelijkend op Facebook wat betreft gebruik en gebruikersprofiel en kan men zich vrij eenvoudig beschermen tegen het opduiken van dergelijk materiaal op jouw 'VKontakte wall'.

Privacy

Wat betreft privacy heeft VKontakte één belangrijk nadeel ten opzichte van Facebook. Anno 2021 is het vrijwel onmogelijk om je pagina af te schermen tegen mensen, behalve door ze individueel te blokkeren. Dit zorgt ervoor dat deze mensen met een nieuw account jouw profiel verder kunnen blijven 'stalken'. Het is dus af te raden om privacygevoelige informatie of berichten te delen op deze site. Tegenover dit nadeel staat dat er rond VKontakte nog geen grote privacyschandalen uitgebarsten zijn, zoals bij Facebook wel het geval is. VKontakte lijkt, anno 2018, om deze redenen op een bewustere en terughoudendere manier om te gaan met de gegevens van haar bezoekers. Het is echter maar de vraag of VKontakte hierin veel zou verschillen van haar Amerikaanse evenknie, gezien het bedrijf gelieerd wordt aan bedrijven die sterke politieke banden hebben met het Russische politieke regime.