Wetboek en wetgeving downloaden

Downloaden en de wet: wat mag wel en wat mag niet? We downloaden dagelijks heel wat af in Nederland. Muziek, films, games, documenten. Vaak is het onduidelijk wat nou precies is toegestaan en wanneer er straffen staan op het downloaden van illegaal materiaal.

Wetboek downloaden

Het is nogal onduidelijk wat je wel en wat je niet van het internet mag downloaden. Allereerst gaan we uit van de Wet van 23 september 1912, houdende nieuwe regeling van het auteursrecht. Deze wet omvat 23 artikelen betreffende het auteursrecht. Hierin staat beschreven dat het verboden is om auteurswerken te kopiëren (ook downloaden hoort bij kopiëren). Auteurswerken zijn onder andere computerprogramma's (dus ook spellen), muziekwerken, films, boeken, fotografische werken en vele geschriften. In eerste instantie is het downloaden van welk werk dan ook verboden wanneer er auteursrecht op rust. We mogen aannemen dat op vrijwel elk werk auteursrecht rust.

Stockfoto's legaal downloaden

De zogenaamde stockfoto's zijn foto's die fotografen aanbieden via het internet en men mag downloaden. Vaak zijn hier kleine tot grote kosten aan verbonden, soms zijn deze foto's gratis te downloaden. De fotograaf geeft zijn auteursrecht dus vrij. Downloaden van dit soort foto's is legaal en niet strafbaar. Het downloaden en gebruiken van andere foto's waarop auteursrecht op rust, is wel illegaal en ook strafbaar.

Muziek en films: is dit legaal?

Tegenwoordig wordt er steeds meer rekening gehouden met het feit dat films en muziek via het internet worden gedownload. Op informatiedragers (dvd's, cd-roms etc.) zit een extra heffing die de koper betaalt. Met dit geld wordt het kijk-en luisterrecht betaald. Muziek downloaden mag wanneer het voor eigen gebruik is. Dus om thuis te beluisteren of om onderweg via je mp3-speler te beluisteren. Het downloaden van muziek mag alleen via een legale bron. Een peer-to-peernetwerk (P2P) biedt grotendeels muziek uit illegale bronnen aan. Het uploaden van muziek is illegaal, tenzij het muziek is uit eigen hand. Muziek waar je dus zelf het auteursrecht op hebt.

Aan het downloaden van films kleeft hetzelfde verhaal: uitsluitend voor eigen gebruik is het toegestaan om films te downloaden. Deze films mogen bijvoorbeeld niet vertoond worden bij een verenging of uitgeleend worden aan vrienden. Je mag ook geen kopieën verspreiden. Het uploaden van films is illegaal, tenzij je er zelf het auteursrecht op hebt. Ook hiervoor geldt: alleen legale bronnen zijn toegestaan voor het downloaden van films.

Mag je wel games downloaden?

Over het downloaden van games kunnen we duidelijk zijn: wanneer dit uit illegale bron komt, wat in de meeste gevallen zo is, dan is het strafbaar. Legale bronnen zijn bronnen waar veelal betaald wordt voor games. Illegale games mogen niet gebruikt worden. Ook het ombouwen van een spelcomputer, om op die manier illegale games te spelen, is niet legaal. Zodra een spelcomputer is omgebouwd vervalt ook de garantie op deze spelcomputer. Voor besturingsprogramma's zoals Windows mag wel een kopie worden verkregen, mits men kan aantonen dat het programma legaal is verkregen.

De praktijk: wat zijn de straffen voor illegaal downloaden?

Veel mensen downloaden wel eens illegaal. De overheid gaat niet achter deze kleine 'criminelen' aan maar pakt juist de aanbieders. Wie via een P2P-programma downloadt, zal vaak ook automatisch uploaden. Op dat moment ben je een aanbieder en illegaal bezig. Wanneer je dit gedurende langere tijd doet, kan een opsporingsinstantie bij jou aankloppen en je een straf opleggen. Vaak komt het openbaar ministerie hier bij te pas en volgt er een strafrechtelijke onderzoek en een uitspraak van de rechter. Vooral grote en georganiseerde partijen worden vaak opgespoord.

De straffen variëren van zes maanden tot twaalf maanden gevangenisstraf, of een geldboete in een bepaalde categorie:

• Tweede categorie: €3.700
• Derde categorie: €7.400
• Vierde categorie: €18.500
• Vijfde categorie: €74.000

Het bedrijfsmatig downloaden kan worden bestraft tot maximaal vier jaar gevangenisstraf of een geldboete die nog hoger kan oplopen. Dit zijn boetes die men beter niet kan negeren. Bij particulieren zal de internetprovider in de meeste gevallen hun klant zelf al waarschuwen wanneer ze merken dat de klant illegaal uploadt. Vaak heeft de klant het zelf niet eens in de gaten, bijvoorbeeld bij gebruik van een peer-to-peernetwerk. Niet ieder programma heeft namelijk de mogelijkheid om het uploaden uit te schakelen.

Overigens geven mensen die illegaal downloaden, hun geld vaker uit aan aanverwante producten zoals bioscoopkaartjes, concertkaartjes of fanartikelen. Om die reden zijn sommigen van mening dat het illegale downloaden niet bestraft maar juist gestimuleerd moet worden. Gemiddeld downloadt 6 procent van de bevolking bewust illegaal. De meeste mensen willen juist wel betalen voor de downloads.