Computerpioniers: Alan Turing

Computerpioniers: Alan Turing De ontwikkeling van de computer is een lange weg geweest, een proces waar veel mensen hun eigen onmisbare bijdrage aan geleverd hebben. Onze moderne computer heeft veel te danken aan dit pionierswerk dat door velen is verricht. Belangrijke stappen werden gezet door Alan Turing die de blauwdruk van de moderne computer leverde.

Alan Turing en het beslissingsprobleem

Alan Mathison Turing werd in Londen op 23 juni 1912 geboren. Alan Turing bezocht de Universiteit van Cambridge (Verenigd Koninkrijk) waar hij kwantummechanica ging studeren. Tijdens, maar ook ná de studie hield Turing zich met allerlei wiskundige problemen bezig. Bijvoorbeeld met logische vraagstukken. Hij maakte kennis met het Entscheidungsproblem (Duits: beslissingsprobleem). Na bestudering hiervan publiceerde Turing zijn beroemde artikel On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem. Het beslissingsprobleem draait in essentie om de vraag of er een algoritme (hier: reeks instructies) is om te beslissen of een wiskundige formule een bewijs heeft of niet.

Turing Machine

Dit artikel zou de basis zijn van de beroemde Turingmachine, feitelijk als een soort gedachte-experiment onder de naam Logical Computing Machine geïntroduceerd. De Turingmachine is geen echte machine, het is een model van berekening en berekenbaarheid. In de basis is een Turingmachine een erg eenvoudig mechanisme waarmee in kleine stapjes symbolen gemanipuleerd worden. De Turingmachine kan in één stap twee verschillende waarden aanpassen. Niet meer. Met dit mechanisme kun je alle mogelijke berekeningen uitvoeren, hoewel je misschien wel héél veel kleine stapjes moet zetten. De hoeveelheid kleine stapjes is dus niet belangrijk. Wat de Turingmachine aantoont is dat iets kán of juist niet. Als je het goed bekijkt, leverde Turing met zijn werk een op dat moment nog onbekende blauwdruk van de moderne computer.

Princeton

Na zijn periode in Cambridge vertrok Alan Turing naar de Verenigde Staten, waar hij ging werken aan de universiteit van Princeton. Hier maakt hij kennis met John von Neumann, die de grondlegger was van de 'von Neumann-architectuur'. Von Neumann had deze ontworpen voor elektronische rekenmachines, maar deze architectuur bleek later ook uitstekend toepasbaar op computers. De Von Neumann-architectuur voorziet erin dat je in computers verschillende onderdelen aantreft: een processor, een controle-eenheid, een geheugen, een input- en outputeenheid. Alles wordt hierin binair opgeslagen.
Met de kennis die het werk van Von Neumann leverde kon Turing zijn Turing Machine vervolmaken.

Turing-compleet

<I>Turing-volledig</I>, of <I>Turing-compleet</I> betekent ongeveer dat elke berekening of gegevensbewerking die geprogrammeerd <U>kán</U> worden, ook in <U>dít</U> systeem geprogrammeerd kan worden.Turing-volledig, of Turing-compleet betekent ongeveer dat elke berekening of gegevensbewerking die geprogrammeerd kán worden, ook in dít systeem geprogrammeerd kan worden.
Om te beoordelen of een machine een echte computer is, kun je vaststellen of deze Turing-compleet is. Ofwel: is het mogelijk met zo'n apparaat alle mogelijke berekeningen uit te voeren? Als het antwoord hierop een eenduidig 'ja' is, dan is de machine Turing-compleet. Het is overigens heel goed mogelijk dat het programma dat je voor deze computer schrijft er héél lang over doet om de goede uitkomst te produceren, maar dat is niet belangrijk, het gaat om het principe. Je hoort ook wel de term Turing-volledig gebruiken in plaats van Turing-compleet. Voor de volledigheid: als een bepaalde berekening alleen onder voorwaarden kan worden uitgevoerd of er komt geen eenduidig 'ja' maar in plaats daarvan 'nee', of 'soms' dan is het apparaat dus niet Turing-compleet.
Alle moderne computers zijn dat wél.

Tweede Wereldoorlog

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak kwam Turing weer naar het Verenigd Koninkrijk en ging in het geheim aan de slag bij de decoderingdienst van het Britse leger (de Government Code and Cypher School). Turing had tot taak om codes van de Duitsers te kraken. De Duitsers hadden de Enigma bedacht, een bijzonder apparaat dat een tot dan toe onkraakbare code opleverde.

Overwinning

Het lukte Turing en zijn team uiteindelijk de Enigma-code te kraken. De overwinning op de code zou een belangrijke factor blijken in de uiteindelijke overwinning. De geallieerden konden dank zij de gekraakte Enigma-code de Duitse berichten lezen en zich dus beter voorbereiden.

Na de oorlog

Toen de oorlog was afgelopen ging Turing aan het werk aan de universiteit van Manchester. Hij was betrokken bij de bouw van de Automatic Computing Engine (afgekort: ACE). In 1947 formuleerde Turing een van de eerste computertalen: ACI (Abbreviated Code Instructions).

Onderscheidingen

Voor de inspanningen van Alan Turing tijdens de oorlog kreeg hij in 1945 de Order of the Britisch Empire. Voor de bijdragen die hij leverde aan de wiskunde werd hij gekozen tot Fellow of the Royal Society.

Val

In schrille tegenstellingen tot het briljante werk van Turing en zijn inspanningen voor het land werd hij in 1952 gearresteerd wegens, wat destijds genoemd werd, onfatsoen. Anders gezegd: wegens homoseksuele handelingen, wat tot 1967 in Engeland bij wet verboden was. Iemand die onwettige handelingen verrichte, dus een misdadiger was, vormde natuurlijk een veiligheidsrisico binnen de Britse geheime dienst, hij kende ook veel teveel staatsgeheimen. In 1954 pleegde Alan Turing zelfmoord.

Eerherstel

Een dikke vijftig jaar later waren verhoudingen en denkbeelden gelukkig drastisch veranderd en vond men toch dat Turing onheus behandeld was. Namens de regering kreeg Turing postuum excuses aangeboden.
© 2012 - 2024 Hansvg, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Recensie 'The Imitation Game'recensieRecensie 'The Imitation Game'Alan Turing. Deze briljante wiskundige- die prima in het rijtje beroemde Aspergers past- redde in de Tweede Wereldoorlog…
Computerpioniers: Konrad Zuse. De eerste?Computerpioniers: Konrad Zuse. De eerste?Onze moderne computer heeft zijn uiteindelijke vorm gekregen door de genialiteit, vastberadenheid en doorzettingsvermoge…
De computer, vroeger en nuDe computer, vroeger en nuDe computer is vandaag de dag onmisbaar in de dagelijkse maatschappij. Bijna iedereen heeft wel een computer. Heb je gee…
In gesprek met een computer: chatten met CleverbotIn gesprek met een computer: chatten met CleverbotGeen zin om met mensen te chatten? Probeer het eens met een computer, probeer het met Cleverbot! Cleverbot is een chatro…

Computerpioniers: Jack Tramiel en de Commodore 64Computerpioniers: Jack Tramiel en de Commodore 64Door de toenemende mogelijkheden van de computer werd ook thuisgebruik interessanter. Een generatie homecomputers zag he…
Computerpioniers: George BooleComputerpioniers: George BooleComputers spreken geen mensentaal. Om een computer iets duidelijk te maken moeten de opdrachten en informatie gecodeerd…
Bronnen en referenties
  • Allemaal enen en nullen (Ed van Eeden, 2002)
  • Wikipedia: Alan Turing
  • Wikipedia: Entscheidungsprobleem
  • Wikipedia: Turing-compleet
Hansvg (513 artikelen)
Laatste update: 16-03-2020
Rubriek: Pc en Internet
Subrubriek: Geschiedenis
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.