Catfish: een nepaccount ontmaskeren op internet

Een 'Catfish' is iemand die zich online voordoet als een ander persoon. Dit kan verschillende redenen hebben zoals een jeugdtrauma, een persoonlijke vete of onzekerheid. De term begon allemaal met de documentaire over Nev die een online relatie begon met Megan, maar hij kwam er achter dat Megan verzonnen was. Na de documentaire zijn Nev en Max begonnen met het opnemen van een tv serie om zo andere slachtoffers van een 'Castfish' op te sporen en hun te helpen met het ontdekken van de ware identiteit. In het programma wordt duidelijk dat er vaak eenzelfde patroon zit in het gedrag van een 'Catfish' en dat je ze hierdoor vaak makkelijk kan ontdekken en opsporen.

Inhoud

• Wat is een 'catfish'?
• Waarom wordt iemand een 'catfish'?
• Catfish de documentaire
• Catfish de serie
• Hoe ontmasker je een catfish?
• Wanneer moeten de alarmbellen gaan rinkelen?
• Je bent ge'Catfished' wat nu?

Wat is een 'catfish'?

Een zogenaamde 'catfish', of 'katvis' in het Nederlands, is iemand die online een profiel aanmaakt waarbij diegene zich als iemand anders voordoet. De meeste mensen maken online een profiel aan zodat ze het beste van zichzelf kunnen laten zien, ze laten het liefst alleen foto's zien waar ze er goed uit zien en van de leuke dingen ze hebben gedaan. Een catfish pakt dit anders aan en probeert zichzelf dus voor te doen als een totaal ander persoon. Het profiel kan gebaseerd zijn op een totaal ander persoon, kan veel eigenschappen hebben van de catfish zelf maar kan ook helemaal zelf verzonnen zijn. Meestal maakt een catfish een profiel aan om iemand verliefd op zich te laten worden, maar het kan ook zijn om een vriendschap op te bouwen.

Waarom wordt iemand een 'catfish'?

Er zijn veel redenen waarom iemand een catfish kan worden. Sommige mensen willen persoonlijk wraak op iemand nemen zoals een ex-partner, een oude vriend of een pestkop van vroeger. Soms voelen ze zich alleen of vervelen ze zich en willen wat problemen veroorzaken omdat ze dat gewoon leuk vinden. Toch komt het meestal voor dat de catfish onzeker is over zichzelf en zich daarom liever voordoet als iemand anders. Deze denkbeeldige persoon is dan ook vaak knapper, slimmer en succesvoller dan de catfish zelf. Wanneer de catfish gevoelens begint te krijgen voor het slachtoffer zit hij of zij vaak al zo verstrikt in een web van leugens dat het moeilijk is om de waarheid te vertellen.

Catfish de documentaire

De term Catfish werd voor het eerst gebruikt in 2010, in een documentaire over Nev Schulman. Een 8-jarig meisje genaamd Abby Pierce stuurde hem een zelfgemaakt schilderij van een van zijn foto's. Ze werden Facebook vrienden waarna Nev ook de familie van Abby toevoegt: Angela (de moeder van Abby), Vince (de man van Angela) en Megan (Abby's zus).

Nev begint vervolgens een online relatie met Megan waarna Ariel Schulman, de broer van Nev, en Henry Joost beginnen met het filmen van deze relatie. Megan begint met het sturen van filmpjes van haar optredens, maar Nev komt er al snel achter dat het opnames van YouTube komen. De broers vertrekken naar Michigan waar de familie Pierce woont, wanneer ze aankomen bij het huis doet Angela de deur open. Ze is blij dat Nev er is maar zegt dat Megan niet thuis is, ze vertelt ook dat ze recentelijk met chemotherapie is begonnen. Nev ontdekt dat Abby helemaal niet schildert en haar zus bijna nooit ziet. komt er achter dat de foto's die hij van Megan had foto's zijn van iemand anders en dat ze eigenlijk in rehab zit. Angela had nep profielen opgezet van haar en haar familie om zo een vriendschap met Nev op te bouwen en haar liefde voor kunst te kunnen delen. Ze vertelde Vince dat Nev betaalde voor de schilderijen zodat ze contact met hem kon houden.

Wanner de documentaire is afgelopen komt er tekst in beeld. Hier staat dat Angela geen kanker had en dat er geen Megan was die in rehab zat. Nev en Angela zijn nog steeds Facebook vrienden.

Catfish de serie

Catfish de serie wordt gepresenteerd door Nev Schulman en Max Joseph. Ze nemen contact op met slachtoffers van een catfish en ze te helpen bij de speurtocht naar de ware identiteit ervan. Vaak zijn deze mensen al jaren in contact met de catfish maar hebben ze deze nog nooit in het echt ontmoet, vaak omdat de catfish dit niet toeliet. Nev en Max proberen uit te vinden waar de catfish woont, waarna ze het slachtoffer daar mee naar toe nemen en een ontmoeting proberen te regelen. Soms blijkt de persoon inderdaad een catfish te zijn, soms sprak hij of zij daadwerkelijk de waarheid soms aangedikt met een leugentje. In 2015 is het vierde seizoen van Catfish uitgezonden op MTV.

Hoe ontmasker je een catfish?

In de tv-serie Catfish laten ze zien dat er veel overeenkomsten zijn tussen de verschillende soorten catfish. Ze zijn vaak om dezelfde reden begonnen, namelijk onzekerheid. Hierdoor is er ook in patroon te ontdekken in wat ze op hun online profielen zetten en dus hoe ze te zijn herkennen. Er zijn verschillende manieren om er achter te komen of de persoon achter het online profiel waar je mee praat daadwerkelijk is voor wie hij zich voordoet:

Googelen

De eerste en makkelijkste stap om iemand te ontmaskeren is om de naam te googelen. Als er niks naar voren komt of als er allemaal tegenstrijdige resultaten naar boven komen is er een grote kans dat je te maken hebt met een catfish

Klopt het verhaal?

Verder is het belangrijk om na te gaan of het verhaal dat de catfish heeft verteld wel kan kloppen. Stel de potentiele catfish veel vragen om er achter te komen of alles overeenkomt. Waar is de catfish geboren en opgegroeid? Waar ging hij of zij naar school? Wat deed hij in de weekeindes? Wie waren zijn vrienden? Je zou dan kunnen kijken of de school bestaat in een van die plaatsen en of zijn oude vrienden ook in die plaats op school hebben gezeten.
Daarnaast is het belangrijk er achter te komen of er geen tegenstrijdigheden in het verhaal van nu zijn. Zoals dat iemand op twee plaatsen tegelijk is. Vergelijk verschillende sociale media om te kijken of alles overeenkomt. Vaak liegen mensen ook over hun uiterlijk, maar als een man vertelt dat hij 1,90 is, 70 kilo weegt en heel gespierd is dan kun je er ook vanuit gaan dat er iets niet klopt.

Herleidt profiel foto's

Een hele makkelijke maar voor veel mensen onbekende stap is het opzoeken van foto's op internet. Wanneer iemand een profielfoto heeft ingesteld, kun je naar google images gaan en daar de foto's van het profiel herleiden. Je kunt er achter komen of de foto vaker is gebruikt en op welke sites. Wanneer een foto op meerdere online profielen wordt gebruikt kun je kijken of de informatie die er staat overeenkomt. Wanneer er op elke pagina verschillende informatie staat moeten de alarmbellen gaan rinkelen.
Verder is het ook belangrijk zelf goed naar de profiel foto's te kijken. Draagt iemand een trouwring terwijl diegene zegt vrijgezel te zijn dan kan er ook iets mis zijn. Het is belangrijk op kleine details te letten, die kunnen vaak veel vertellen.

Probeer een video gesprek te starten

Wanneer je denkt dat met een leugenaar te maken hebt kan de volgende stap zijn om proberen een video gesprek met iemand te hebben. Je kunt hierdoor direct zien of het diegene is die op alle foto's staat die je hebt gezien of de van de omschrijvingen die je hebt gehad. Als dit klopt is de kans groter dat er meer niet is gelogen. Wanneer de andere partij zegt dat het onmogelijk is om te een video gesprek te houden kan dit een teken zijn dat hij zich voordoet als iemand anders omdat hij zich niet wil laten zien.

Neem contact op met zijn vrienden

Wanneer je op het sociale media kanaal van de catfish kan komen is het vaak makkelijk om er achter te komen wie zijn goede vrienden zijn. Wanneer iemand vaak in berichten wordt genoemd waar de catfish ook in voor komt kun je er vanuit gaan dat ze elkaar goed kennen. Een volgende stap zou dan kunnen zijn om contact op te nemen met een van die vrienden en er zo achter proberen te komen of het werkelijk diegene is die hij wil doen voorkomen.

Wanneer moeten de alarmbellen gaan rinkelen?

• Als iemand om geld vraagt terwijl je niet weet wie diegene is, negeer diegene dan direct. Hoewel een catfish de online profielen meestal niet opzet om er geld aan te verdienen is het wel een grote waarschuwing dat de online relatie niet uit is op een vriendschap.
• We leven in een tijd waarbin bijna iedereen wel een sociale media account heeft. Als iemand dit niet heeft maar bijvoorbeeld wel een online dating profiel moet dit al argwaan opwekken. Aan de andere kant moet je dus ook goed opletten dat het profiel niet net is.
• Als iemand Twitter heeft, zou je de tijdlijn door kunnen kijken om te zien of de verhalen die de persoon verteld heeft hiermee overeenkomen. Wanneer er tegenstrijdigheden opduiken moet je voorzichtig worden.
• Op veel sociale media sites en dating profielen kun je zien wanneer het profiel is aangemaakt. Als dit allemaal rond dezelfde tijd is, en rond de tijd dat er met jou contact is opgenomen kan dit ook een slecht teken zijn.
• Als iemand te goed is om waar te zijn moet je zeker opletten, vaak is dat dan ook zo. Is iemand een model, rapper, zanger of ander bekend persoon met precies dezelfde interesses als jij dan zou al je sceptisch moeten worden. Het is een bekende tactiek van een Catfish om zich voor te doen als een heel knap iemand.
• Als iemand geen of weinig vrienden heeft op de sociale media of wanneer hij of zij nergens in is getagd dan kan dat een reden zijn tot argwaan. Vaak zijn nep profielen niet compleet en zijn de vrienden ook niet echt.
• Iets wat een catfish vaak doet om een ontmoeting te ontwijken is doen alsof ze ernstig ziek zijn of een ongeluk hebben gehad. Hierdoor krijgt het slachtoffer medelijden en zal het niet zo snel opnieuw proberen een ontmoeting te regeln. Als iedere keer dat je wil afspreken er zo’n excuus komt is er bijna zeker iets meer aan de hand.

Je bent ge'Catfished' wat nu?

Als je er achter dat het verhaal wat tegen je is verteld niet klopt en je te maken hebt met een catfish dan kan dat verwarrend zijn. Je hebt een relatie opgebouwd met iemand, maar dit blijkt gebaseerd te zijn op leugens. Je vraagt je af of je de relatie moet stoppen en doorgaan met je leven of dat je de catfish nog een tweede kans moet geven nu je de waarheid weet. Als het vertrouwen beschaamd is in een relatie is dat lastig weer op te bouwen. Dat kost veel moeite van beide kanten. Wanneer je er voor kiest door te gaan kun je beter eerst een paar stappen terug doen en er achter komen wat de waarheid was en wat leugens waren. Je moet elkaar opnieuw leren kennen omdat je niet zeker weet of alles klopt. Je moet voor jezelf beslissen of je diegene nog een tweede kans wil geven en of je de catfish nog kan vertrouwen.