Een kerkdienst volgen via een livestream op het internet

Dankzij het internet is het niet meer per se nodig om in kerkgebouwen aanwezig te zijn, om toch goed allerlei kerkdiensten te kunnen volgen. Men kan een groot aantal diensten namelijk volgen via een livestream. Dat is een goede uitkomst voor mensen die bijvoorbeeld vanwege hun ziekte of andere omstandigheden niet naar een kerkgebouw kunnen komen.

Historie: de kerk

Wat is de oorsprong van de term 'kerk'? Dit stamt af van het Griekse woord 'Kuriakè', dat betekent 'van de Heer'. Hiervan stammen bijvoorbeeld ook het Engelse 'church' en het Duitse 'Kirche' af. In veel andere talen gebruikt men woorden die afstammen van het Griekse woord 'Ekklèsia', dat 'samenkomst' betekent. Dit zijn bijvoorbeeld het Franse 'église' en het Spaanse 'iglesia'.

In veruit de meeste christelijke kerken houdt men de wekelijkse kerkdiensten op zondag: dit is bedoeld als een symbolische verwijzing naar de verrijzenis van Jezus Christus, die volgens de Bijbel plaatsvond op een zondag. In sommige christelijke kerken vinden de diensten echter op de zaterdag plaats; dat is een verwijzing naar de joodse rustdag sabbat.

Kerkdiensten live via radio of tv

In 1919 werd de radio in Nederland geïntroduceerd. Vanaf midden jaren twintig konden radioverenigingen op basis van hun ledental uitzendtijd krijgen. Al snel ontstonden er diverse kerkelijke omroepen, zoals de NCRV (protestant-christelijk), KRO (katholiek) en VPRO (vrijzinnig protestant), die vooral in hun begintijd een belangrijke rol in hun radioprogrammering gaven aan uitzendingen van kerkdiensten. Na de introductie van de tv gingen diverse omroepen ook op televisie kerkdiensten uitzenden. Omroepen die zich grotendeels op het evangeliseren via de tv richten zijn onder meer de publieke omroep EO en het commerciële Family7.

Dankzij radio en tv werd het dus mogelijk om van huis uit kerkdiensten live te volgen. Merendeels ging dit echter over diensten van grote kerken, zoals de rooms-katholieke kathedralen, of de uitzendingen van Amerikaanse megakerken zoals de Crystal Cathedral (The Hour of Power).

Kerkdiensten op het internet via een stream

Door de opkomst van het internet is het ook mogelijk geworden voor veel kleinere kerkgemeenschappen om hun diensten uit te zenden. Bij heel wat kerken staan tegenwoordig tijdens de kerkdienst een webcam en een microfoon aan, waardoor mensen thuis middels een livestream de kerkdienst kunnen volgen. Ook zijn de kerkdiensten vaak achteraf met een stream terugkijken of -luisteren.

Kerkomroep

Een grote aanbieder van online kerkdiensten is het platform Kerkomroep. Hierop zijn honderden kerkdiensten live volgen. Dit gaat om kerken van allerlei gezindten, van christelijk-gereformeerd tot en met rooms-katholiek, van vrijgemaakt gereformeerd tot en met PKN, van apostolisch tot en met evangelisch.

Audio en beeld

Op de site van de Kerkomroep kan men via een kaart of een zoekmachine de kerkdienst zoeken die men wil volgen. Bij elke dienst op die site is sowieso de audio live te volgen, bij steeds meer diensten zijn ook de beelden van een livestream te bekijken. Het merendeel van de diensten is geheel openbaar en gratis te volgen.

Beperkt aantal diensten met inlogcode

Voor een beperkt aantal kerkdiensten heeft men een inlogcode nodig. Dit wordt bepaald door de kerkgemeenschap waarvan die kerkdienst is. Zo'n inlogcode kan men niet bij de Kerkomroep verkrijgen, die moet men bij het kerkgenootschap vragen.

Kerkdienst op computer

Het is heel simpel om live te kijken naar een dienst op een computer. Op de beginpagina van de Kerkomroep staat altijd een overzicht van alle diensten die live beschikbaar zijn op dat moment. Men klikt op zo'n dienst en krijgt dan automatisch live die dienst. In het archief van de Kerkomroep zijn ook de oude diensten van de kerken terugkijken of luisteren.

Kerkdienst op smartphone

Wie een kerkdienst op een smartphone wil volgen, kan dat in principe ook via de site doen. Op zo'n telefoon is het echter nog net wat makkelijker om een kerkdienst te volgen via de Kerkomroep App. Die is gratis te downloaden vanuit de App Store (Apple) of de Play Store (Android).

Kerkdienst gemist

Een andere grote aanbieder van online kerkdiensten is de website van Kerkdienstgemist.nl. Hierop zijn eveneens een buitengewoon groot aantal kerkdiensten volgen via audio (Kerkradio) of via beelden (de livestream van Kerk Tv). Deze website heeft eveneens een groot archief waarop men oude kerkdiensten kan terugluisteren of bekijken.

Kerkdienst meebeleven

Een soortgelijke website is Kerkdienstmeebeleven.nu. Dit is echter wel een site die een beperkter aanbod heeft qua aantal kerkdiensten. Het is een overzichtelijke site, waarbij duidelijk staat aangegeven of diensten wel of niet doorgaan, bijvoorbeeld vanwege de coronacrisis.

Individuele kerken

Heel wat individuele kerken hebben ook een website, waarop zij per livestream of via audio hun kerkdienst uitzenden. Ook hebben die dikwijls een groot online archief met oude diensten, waar behalve de gewone kerkdiensten ook optredens van gastpredikers en lezingen over Bijbelse onderwerpen te vinden zijn.

Nationale kerkdiensten: live tv en internet

Behalve diensten van individuele kerken, zijn er ook grote nationale kerkdiensten te volgen op tv en middels een livestream op het internet. Op zondagochtend is er doorgaans om circa 9u20 een protestant-christelijke kerkdienst live te zien op de tv-zender NPO2. Om circa 10u00 is op diezelfde zender doorgaans een katholieke mis te zien (eucharistieviering). Ook de Vlaamse publieke omroep VRT zendt elke zondag een katholieke eucharistieviering live uit op tv.

Kerkdienst livestream via NPO start

Zo'n tv-uitzendingen van een kerkdienst is via een tv-app ook op een computer of smartphone te bekijken. De uitzendingen van NPO2 zijn bijvoorbeeld via een gratis livestream op een computer te bekijken via de site van NPO Start. Eveneens kan men die op een smartphone bekijken met een gratis livestream op de NPO Start-app.

Kerkdienst livestream op Go App

Klanten van Ziggo kunnen de uitzendingen van de NPO en VRT ook bekijken met een livestream op de Go App. Met die app kan men namelijk tv-zenders online bekijken via een livestream. Zo'n livestream van Ziggo kan men in de hele EU gebruiken.

Livestream kerkdienst bekijken met iTV-app

Klanten van KPN kunnen de kerkdienst van de NPO en de missen van de NPO en VRT bekijken via een livestream op de iTV-app. Die app is bedoeld voor het bekijken van televisie-uitzendingen via een smartphone. Wanneer zij zo'n kerkdienst van de NPO of VRT liever middels een livestream op een desktop computer of laptop bekijken, kunnen ze zo'n stream bij de KPN-site Interactieve Tv vinden. Bij die app en die site kan men een klant van KPN zo'n livestream in de hele EU bekijken. Om zo'n livestream te kunnen bekijken op de app of site, dient men wel een abonnement te hebben op interactieve tv bij KPN.

Livestream kerkdienst bij NLziet? Alleen NPO, geen VRT

Abonnees van NLziet kunnen op hun app per livestream naar de uitzendingen van de NPO kijken en dus ook naar zo'n kerkdienst op zondagochtend. Bij die app is het ook mogelijk om overal in de EU naar zo'n livestream van een tv-uitzending van de NPO te kijken. De uitzendingen van de VRT zijn niet per livestream op die app te bekijken.

Situatie anno 2020: Coronavirus

In het voorjaar van 2020 werden vanwege het coronavirus grote bijeenkomsten verboden. Daarom werden heel wat kerkdiensten afgelast. Veel andere kerken kozen er echter voor om wel diensten te houden, maar dan zonder publiek. Die kon men dan wel volgen via een livestream op een website zoals de Kerkomroep. Welke kerkdiensten wel of niet doorgaan op deze manier, is een individuele beslissing van elk kerkgenootschap. In het najaar van 2020 kwamen er wederom strenge maatregelen tegen het coronavirus. Als gevolg daarvan kozen de meeste kerken er weer voor om slechts zeer kleinschalige diensten binnen de kerken te houden (waarbij heel weinig aanwezigen waren toegestaan) en zich te focussen op de uitzending via de livestream. De coronacrisis heeft dus een grote invloed gehad op de grote groei van het aantal kerkdiensten dat op het internet via een livestream te volgen is.