Cyberchondrie: ziektevrees door zoekgedrag op het internet
Mensen die op het internet op zoek gaan naar medische informatie hebben een grote kans om uit te komen op een ernstige aandoening. Door hun zoekgedrag op het internet kunnen mensen een ongefundeerde angst ontwikkelen voor ernstige aandoeningen en kunnen ze gaan denken dat ze ernstig ziek zijn. Dit fenomeen wordt ook wel cyberchondrie genoemd.
Hoofdpijn
De kans dat internetgebruikers na het intoetsen van de zoekterm ‘hoofdpijn’ uitkomen op een hersentumor als oorzaak, is 26 procent. Dus bij een veelvoorkomend en veelal onschuldig symptoom als hoofdpijn, is de kans door zoekgedrag op het internet aanzienlijk groot dat mensen een verband gaan zoeken met een zeldzame aandoening als een hersentumor. Want de kans dat in werkelijkheid hoofdpijn wordt veroorzaakt door een hersentumor is 0,0116.
Hartaanval
Ook na het intoetsen van de zoekterm ‘pijn op de borst’ is de kans groot dat een internetgebruiker door zijn zoekgedrag eindigt bij ‘hartaanval’. De kans hierop is namelijk 37%. Terwijl in werkelijkheid de kans zeer klein is dat een hartaanval de achterliggende oorzaak is van pijn op de borst. De kans kan worden uitgedrukt in een cijfer achter twee nullen na de komma.
Zoekmachines
Internetgebruikers halen hun informatie op het internet voornamelijk uit de eerste paar resultaten die door een zoekmachine wordt getoond na het intoetsen van een bepaalde zoekterm. Echter de resultaten van een zoekmachine zijn geen realistische weergave van de werkelijkheid maar zijn juist gebaseerd op populariteit. Dit kan voor een groot deel verklaren waarom mensen door hun zoekgedrag op het internet uitkomen op een hersentumor als oorzaak van hun hoofdpijn.
Hypochondrie
Een aantal internetgebruikers blijft na hun zoektocht naar medische informatie op het internet nog langdurig rondlopen met de angst voor een ernstige aandoening. Het lijkt er dan ook op dat zoekgedrag naar medische informatie op het internet kan leiden tot hypochondrie, ook wel cyberchondrie genoemd.
Twee typen hypochonders
Er zijn twee typen hypochonders te onderscheiden. Hypochonders die informatie over ziekten angstvallig vermijden en hypochonders die juist bezeten op zoek gaan naar informatie. Voor die laatste groep is het internet een uitermate geschikt medium. Deze groep hypochonders heeft namelijk de neiging om op zoek te gaan naar zo veel mogelijk informatie rondom een bepaalde klacht. De resultaten die worden gevonden op het internet kunnen vervolgens een bevestiging zijn van hun angst voor een ernstige ziekte.
Tot slot
Niet iedereen ontwikkelt ziektevrees door het zoekgedrag op het internet. Er moet in beginsel al sprake zijn van een bepaalde aanleg voor hypochrondie. Internet kan mensen wel banger, onzekerder en ongeruster maken. Het is dan ook van belang dat internetgebruikers zich bewust zijn van de inhoud en de kwaliteit van de resultaten van een zoekmachine, en deze met gezond verstand te wegen en te beoordelen op relevantie.