ERP versus SOA voor het MKB en de beroepspraktijk

Vanaf het prille begin is de boekhouding één van de meest frequente zakelijke computertoepassingen. De PC maakte het de "leek" mogelijk de boekhouding zelf door te voeren en op professionele hulp te besparen. Ook kwamen pakketten op de markt, die het hele bedrijfsadministratie traject omvatten: ERP ("enterprise resource planning"). De laatste jaren duikt steeds meer de term SOA ("service oriented architecture") op. Opvolger van ERP? Relevantie voor SMB en beroepspraktijk?

Wat is ERP?

De ondernemingsleiding heeft als belangrijk taakgebied het optimaal beheren van het bedrijfsadministratie traject als geheel, zowel om snel het hoofd te bieden aan de uitdagingen en mogelijkheden, als ook om te voldoen aan de vigerende regelgeving.

Voor dit doel bestaat een toenemend aantal toepassingspakketten, samengevat onder de term ERP ("enterprise resource planning"). Zij omvatten de meeste of alle volgende modules:

• Inkoop en "Supply Chain"
• Uitgaande orders
• Voorraadbeheer, bestelpunten
• Klantenbestellingen
• Uitleveringen, logistiek
• Facturatie
• Boekhouding, inclusief de deeladministraties, zoals debiteuren, crediteuren, thesaurie en cash flow
• Projectbeheer voor de beroepspraktijk
• Personeelsbeheer, inclusief competentieplanning
• Beloningsadministratie (lonen, salarissen, secundaire voordelen)
• CRM: beheer van alle relaties met zakelijke partners (bijv. klanten, leveranciers, kanalen, overheid, externe teams, vakgroepen, overheid
• Online transacties, zowel B2B als B2C ("business to business" en "business to consumer"), ook aangeduid als online shop of webwinkel

Er bestaan twee vigerende "architecturen":

• Synthetisch
• Integratief

Een nadere beschouwing zou hier te ver voeren. Wel valt op te merken dat synthetische pakketten de grootste eisen stellen aan de organisatie, soms zelfs een gevaar opleveren voor de continuïteit.

Voorbeelden van synthetische ERP-software: SAP, Oracle E-Business Suite, Microsoft Dynamics.

Voorbeelden van integratieve ERP-software van eigen bodem: Mamut Enterprise, AFAS Profit, Unit4/Agresso Business World.

Het is natuurlijk aan elke potentiële gebruiker voorbehouden de voor hem/haar optimale suite te selecteren. Zelf heb ik zeer goede ervaringen met Mamut Enterprise, dat mijns inziens hoge ogen scoort op de vlakken flexibiliteit en veelzijdigheid.

Wat is SOA ('service oriented architecture

SOA komt voort uit de omgeving van de "grote" onderneming met grensoverschrijdende integratie en een lange IT-geschiedenis.

Dit was het ontwikkelingsterrein van een groot aantal, vaak speciaal toegesneden "eilandprodukten", doorgaans geschreven voor thans overjarige compilers (bijvoorbeeld: COBOL, RPG II, RPG III, Basic, PL/1). Aangezien de competentie tot onderhoud en ontwikkeling vrijwel verdwenen is, spreekt men ook van "legacy"- software. Deze heeft langzamerhand alle eigenschappen van een "black box", waardoor hoge drempels bestaan tot aflossing en migratie.

Vanaf het begin van de jaren 90 zette men bij voorkeur technieken in om zulke toepassingen te stabiliseren en te verknopen. Gebruikte terminologie: inkapseling, wrappering, rapid application development, rapid prototyping, data mining, EAI ("enterprise application integration").

Het resultaat is de samenvoeging van een groot aantal op zichzelf smalle, maar diep insnijdende modules tot een geïntegreerde, maar sterk ondernemingsspecifieke bedrijfsadministratieve "totaalomgeving", die met name zeer geschikt is voor een ingewikkeld verdeeld beslissingsproces ("work flow").

Dit is het SOA concept. Het gaat hierbij dus om het afdekken van de hele bedrijfsadministratieve cyclus door middel van samenwerkende "individuele" modules.

SOA of ERP voor het SMB en de beroepspraktijk: conclusies en aanbevelingen

Uit het bovenstaande moge blijken dat SOA geen vervanger of opvolger van ERP is, en zeker geen paradigmaverschuiving aanduidt. Het gaat om een alternatief als een onderneming zich gedwongen ziet de bedrijfsadministratie te besturen op basis van geïntegreerde, historische modules.

Het MKB en de beroepspraktijk zijn over het algemeen niet de dupe van deze eis, en in dat geval is een ERP-pakket vrijwel zonder uitzondering flexibeler, gemakkelijker te implementeren, meer toekomstgericht en robuuster.

In dit marktsegment pleit ik er dan ook voor van een investering in SOA af te zien, maar wel door de keuze van een ERP-pakket een gefaseerde ondersteuning van de hele BackOffice mogelijk te maken (m.a.w. te vermijden dat alsnog eilandtoepassingen opduiken).