Internet voor iedereen: Google Project Loon

In sommige delen van de wereld is internettoegang nog altijd traag of heel erg duur (bijvoorbeeld via satellietverbinding). De regio's zijn te afgelegen en dunbevolkt om een connectie via optische vezel rendabel te maken. Google heeft onlangs boven Nieuw-Zeeland een nieuw idee getest om op een goedkope manier de internettoegang voor afgelegen regio's te verbeteren. Project Loon probeert via een netwerk van grote luchtballonnen in de stratosfeer deze regio's sneller en goedkoper internet aan te bieden. De ballonnen zijn uitgerust met zonnepanelen voor hun stroomvoorziening en stevige antennes om te communiceren met elkaar, satellieten en masten op aarde.

Inhoudsopgave

• Testfase
• Toekomstmuziek
• Sociaal isolement doorbreken
• Onderwijs
• Hulp bij rampen

Testfase

Onlangs werd een experiment gehouden boven een afgelegen eiland van Nieuw-Zeeland. Het systeem vertrekt bij een zendpost op aarde, die rechtstreeks met het optische vezel netwerk op aarde is verbonden. Via een grote zendmast wordt het signaal 20 kilometer de lucht ingestuurd, tot het de stratosfeer bereikt heeft. Het signaal wordt in de stratosfeer van ballon naar ballon verzonden. De internetgebruikers op aarde kunnen dan verbinden met de ballon dicht het dichtst bij hen boven de aarde zweeft. De gebruikers, die erg afgelegen wonen, kunnen het signaal van de ballon ontvangen via een antenne op hun huis. Via die antenne wordt het verspreid over de woonplaats, zoals bij een gewoon wifi-netwerk.

De ingenieurs bij Google zijn niet de eersten die proberen internetsignalen te sturen via ballonnen. Bij vroegere tests werd er altijd van uit gegaan dat de ballonnen op ongeveer dezelfde plek boven de aarde moeten blijven zweven: door ze vast te maken aan de aarde, of door ze continu bij te sturen via (energieverslindende) motoren. Project Loon is revolutionair omdat het een dynamischer netwerk van ballonnen gebruikt. Elke ballon drijft weg via de wind, maar in de plek komt er steeds een andere ballon op ongeveer dezelfde plek te zweven. Door gebruik te maken van een groot netwerk aan ballonnen, is het niet meer nodig om elke ballon op dezelfde plek te houden. Het wordt in de plaats nodig om het netwerk steeds 'compact' genoeg te houden, de ballonnen mogen niet te ver uit elkaar drijven. Hiervoor is minder kracht nodig dan om elke ballon afzonderlijk steeds op dezelfde plek te houden.

Toekomstmuziek

Google is van plan om een netwerk van honderden ballonnen rond de aarde laten zweven. Dit netwerk zou niet enkel in Nieuw-Zeeland benut kunnen worden, maar overal kan men in afgelegen, dunbevolkte regio's op deze manier betaalbare en snelle internettoegang leveren aan gebruikers. Het spectaculaire aan dit netwerk is dat het zelf-organiserend zou kunnen zijn. De ballonnen worden met een eigen stroomvoorziening uitgerust (zonnepanelen) en zullen net zoals satellieten (die veel hoger boven de aarde zweven en duurder zijn) een relatief lange 'houdbaarheidsdatum' hebben. De software zorgt ervoor dat de ballonnen steeds allemaal communiceren en zo met minimale inspanning ervoor zorgen dat ze ver genoeg en toch voldoende dicht bij elkaar blijven zweven om het netwerk goed kunnen gebruiken.

Sociaal isolement doorbreken

Het internet is op heel korte tijd heel belangrijk geworden voor de sociale netwerken tussen mensen. Het verenigingsleven, schoolopdrachten, online winkelen en betalen, prijzen opzoeken van producten of zelf dingen verkopen gebeuren meer en meer op het internet. Betaalbare en snelle internettoegang kan mensen in afgelegen regio's sterk vooruit helpen. In geïndustrialiseerde landen, maar nog veel meer in ontwikkelingslanden, of kleine en geïsoleerde eilandstaten in de Stille Oceaan. Ongeveer 1 op 3 mensen op aarde heeft internettoegang, wat betekent dat ongeveer 2 op 3 nog steeds niet (makkelijk en betrouwbaar) online kan. Er ligt dus nog een grote markt open voor de nieuwe Googletechniek, als het bedrijf beslist het netwerk na geslaagde testen ook werkelijk uit te bouwen.

Onderwijs

Voor de ontwikkeling van de mensheid en het uitwisselen van informatie zou dit netwerk een revolutie kunnen betekenen. Verschillende projecten die onderwijs voor iedereen toegankelijk en betaalbaar (namelijk gratis) willen maken zullen een enorme boost kennen. Vooral mensen in zuidelijke landen, met minder goede internettoegang dan bijvoorbeeld het westen of China, kunnen profiteren van de oceaan aan gratis kennis op het internet. Via websites zoals KhanAcademy of
Coursera hoeven mensen echter niet te verdrinken in die oceaan aan informatie, maar krijgt iedereen de kans om zichzelf optimaal te ontwikkelen via gratis onderwijs en zo een beter leven en toekomst uit te bouwen voor zichzelf en de hele wereld. Simpele dingen als leren rekenen, of beter rekening houden met getijden en het weer kunnen lokale handelaars of boeren een hele stap vooruit helpen.

Hulp bij rampen

Dit netwerk van ballonnen in de stratosfeer zal onafhankelijk zijn van stormen, aardbevingen, overstromingen of tsunami's. Wanneer de infrastructuur op aarde het door een ramp of een andere gebeurtenis laat afweten, kan dit secundaire netwerk goed van pas komen. Via het stratosfeernetwerk kunnen ploegen van hulpverleners makkelijker en goedkoper met elkaar communiceren. Nu wordt daarvoor vaak communicatie via satelliettelefoons gebruikt. Het netwerk zou ook kunnen aangestuurd worden om meer aandacht (en bandbreedte) te richten op een getroffen gebied, door de densiteit van ballonnen boven die regio te vergroten.

Lees verder

• Geothermische energie in Oost-Afrika
• GravityLight™: gratis elektriciteit dankzij de zwaartekracht
• Windenergie opslaan in een kunstmatig eiland